Koffiekamer Terug naar discussie overzicht

Pensioen_LEUGENS Knot en Koolmees

1. agapim 2 mei 2019 17:26

   auteur info

   • agapim

     Lid sinds: 24 mrt 2005

     Laatste bezoek: 14 okt 2023

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 466

     Gegeven: 421

   •    Aantal posts: 854

   Huidige betaalde premie en huidige indexatie hebben in beginsel niets met elkaar te maken.
2. [verwijderd] 3 mei 2019 11:12

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   Dat is natuurlijk onzin, want alles hangt binnen zo'n fonds met elkaar samen.
   Als je de premie voor huidige deelnemers zou baseren op de "aanspraak op een geïndexeerd pensioen dat meeloopt met de inflatie" dan moet de premie vast omhoog.
   Zo denk ik dat de huidige gepensioneerden misschien ook wel te weinig premie hebben betaald. In het verleden zijn premies naar beneden bijgesteld vanwege hoge rendementen op beleggingen. Of de overheid graaide in de kas (ABP).
   Fouten uit het verleden bieden echter geen garantie voor een betere toekomst.
   De mensheid is bijzonder hardleers.
3. agapim 3 mei 2019 17:26

   auteur info

   • agapim

     Lid sinds: 24 mrt 2005

     Laatste bezoek: 14 okt 2023

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 466

     Gegeven: 421

   •    Aantal posts: 854

   quote:

   agapim schreef op 21 april 2019 23:32:

   Zowel Knot als Koolmees verkondigen al enige tijd dat een Nieuw Pensioenstelsel de enige oplossing is voor de dreigende kortingen op de pensioenen.
   
   In dat nieuwe stelsel (met MINDER ZEKERE PENSIOENEN !) zullen oa de pensioenen niet gekort worden en zal er ook weer geïndexeerd kunnen worden belooft men.
   
   Wat men er niet bijvertelt is dat dan de pensioenen ook eerder GEKORT zullen
   worden.
   Bij de eerste de beste recessie zullen de pensioenen zomaar met 5% tot 10% naar beneden kunnen gaan !
   
   Men noemt dat dan waarschijnlijk geen korten omdat minder zeker de nieuwe normaal is ....
   
   De pensioendeelnemers schieten met zo'n nieuw stelsel natuurlijk helemaal niets op.
   Het vertrouwen in het pensioenstelsel en in de overheid zal dan pas echt naar een absoluut minimum dalen !
   
   

   En helaas heeft de bestuursvoorzitter van het ABP, mevr. Wortmann, zich in het nabije verleden ook schuldig gemaakt aan de Knot- en Koolmeesleugen.
   Om van dhr Rutte maar niet te spreken.
   
   .
4. agapim 3 mei 2019 22:10

   auteur info

   • agapim

     Lid sinds: 24 mrt 2005

     Laatste bezoek: 14 okt 2023

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 466

     Gegeven: 421

   •    Aantal posts: 854

   Op naar een Europese rekenrente !
   
   .
5. izdp 3 mei 2019 22:38

   auteur info

   • izdp

     Lid sinds: 01 mrt 2006

     Laatste bezoek: 10 feb 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 3944

     Gegeven: 4070

   •    Aantal posts: 18.462

   Meer Europa, helemaal goed!
6. izdp 3 mei 2019 22:42

   auteur info

   • izdp

     Lid sinds: 01 mrt 2006

     Laatste bezoek: 10 feb 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 3944

     Gegeven: 4070

   •    Aantal posts: 18.462

   Alleen, ben ik het niet eens op dit onderwerp.
   Gezien alle verschillende stelsels, denkwijzen en cultuur per land en en streek lijkt mij bij uitstek dat dit iets is om aan landen zelf over te laten.
   Hooguit richtinggevende adviezen per land met inachtneming van hun historie.
7. objectief 4 mei 2019 08:20

   auteur info

   • objectief

     Lid sinds: 19 mei 2011

     Laatste bezoek: 10 feb 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 5204

     Gegeven: 42

   •    Aantal posts: 27.048

   quote:

   agapim schreef op 3 mei 2019 17:26:

   [...]
   
   En helaas heeft de bestuursvoorzitter van het ABP, mevr. Wortmann, zich in het nabije verleden ook schuldig gemaakt aan de Knot- en Koolmeesleugen.
   Om van dhr Rutte maar niet te spreken.
   
   

   Gelukkig maar, als ik jou bijdragen waren opgevolgd dan zaten we nu al met een halvering van het pensioen o.a. koppeling aan buitenlandse valuta (gekker kan niet).
8. agapim 4 mei 2019 12:42

   auteur info

   • agapim

     Lid sinds: 24 mrt 2005

     Laatste bezoek: 14 okt 2023

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 466

     Gegeven: 421

   •    Aantal posts: 854

   quote:

   objectief schreef op 4 mei 2019 08:20:

   [...]
   
   Gelukkig maar, als ik jou bijdragen waren opgevolgd dan zaten we nu al met een halvering van het pensioen o.a. koppeling aan buitenlandse valuta (gekker kan niet).
   

   Tja, wat de boer niet kent vreeit ie niet :)
   
   Weinig kennis van zaken bij (niet-)objectief !
   
   Jaren 80; Nieuw-Zeelandse dollar/Australische dollar/ Amerikaanse dollar, waren prachtige constructies mee mogelijk !
   
   Turkse Lira nu wel erg speculatief, maar de Zuid-Afrikaanse Rand (nu ca 9%) doet het gemiddeld de laatste 10 jaren helemaal niet zo gek.
   
   Beleggingsspecialisten maken hier ook gebruik van.
   
   Voor particulier alleen doen als je het risico kan dragen (nogmaals)
   
   .
9. objectief 4 mei 2019 17:05

   auteur info

   • objectief

     Lid sinds: 19 mei 2011

     Laatste bezoek: 10 feb 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 5204

     Gegeven: 42

   •    Aantal posts: 27.048

   quote:

   agapim schreef op 4 mei 2019 12:42:

   [...]
   
   Tja, wat de boer niet kent vreeit ie niet :)
   
   

   1 ding is zeker, van economie en financien weet je niks; dus een mening over pensioen is 5 bruggen te ver. Schoenmaker blijf bij je leest.
10. Beperktedijkbewaking 5 mei 2019 08:43

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12392

      Gegeven: 16639

    •    Aantal posts: 26.280

    quote:

    objectief schreef op 4 mei 2019 17:05:

    [...]
    1 ding is zeker, van economie en financien weet je niks; dus een mening over pensioen is 5 bruggen te ver. Schoenmaker blijf bij je leest.
    

    Dit is gericht naar @agapim, maar het is onzin. Agapim weet er behoorlijk veel van, meer dan jij. Jij bent slechts de beroepsprovocateur hier bij iex.
    
    Ter ondersteuning van @agapim nog maar eens het volgende filmpje:
    www.youtube.com/watch?v=NZHaQeMgqFY&a...
    
    
12. objectief 5 mei 2019 09:56

    auteur info

    • objectief

      Lid sinds: 19 mei 2011

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 5204

      Gegeven: 42

    •    Aantal posts: 27.048

    quote:

    Beperktedijkbewaking schreef op 5 mei 2019 08:43:

    [...]
    Dit is gericht naar @agapim, maar het is onzin. Agapim weet er behoorlijk veel van, meer dan jij. Jij bent slechts de beroepsprovocateur hier bij iex.
    
    

    Ieder zijn mening, maar ik heb al duidelijk gemaakt dat agapim met voorstellen is gekomen die fataal zouden zijn voor onze toekomstige pensioenen.
    
    Ik ben wel benieuwd waarop zijn kennis gebaseerd is bijv. jarenlange ervaring in de pensioensector op management niveau en/of academische opleiding met specialisatie pensioen??
    
    De pensioenproblematiek is extreem in gewikkeld en als leek kun je daar geen gefundeerde mening over hebben.
13. Beperktedijkbewaking 5 mei 2019 17:46

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12392

      Gegeven: 16639

    •    Aantal posts: 26.280

    quote:

    objectief schreef op 5 mei 2019 09:56:

    [...]
    Ieder zijn mening, maar ik heb al duidelijk gemaakt dat agapim met voorstellen is gekomen die fataal zouden zijn voor onze toekomstige pensioenen.
    
    Ik ben wel benieuwd waarop zijn kennis gebaseerd is bijv. jarenlange ervaring in de pensioensector op management niveau en/of academische opleiding met specialisatie pensioen??
    
    De pensioenproblematiek is extreem in gewikkeld en als leek kun je daar geen gefundeerde mening over hebben.
    

    Zo ingewikkeld is het niet, de hoofdzaken zijn met een klein beetje moeite al gauw te begrijpen. Lees er eens een boekje over (zoek bij Bolcom op het trefwoord 'pensioenen'), woon eens een lezing van een deskundige bij of kijk naar youtube-filmpjes op dit gebied. Dan heb je al je zwemdiploma A + B.
    
    Weet je iets van financiële rekenkunde (het 'rente-op-rente-principe' is eigenlijk al genoeg) of heb je een minimum aan wiskunde in je pakket, en kan je een balans lezen, dan kan je het jaarverslag van een groot pensioenfonds tot je nemen (de samenvatting is genoeg) en eens op de site van DNB gaan rondneuzen. Heb je dat gedaan dan ben je goed voor diploma D, en kan je in discussie gaan met professionals over de werking van ons pensioenstelsel en de voor- en nadelen van bepaalde veranderingen daarin. Heb je nog tijd voor het lezen van de pensioenwet en de FTK-regelgeving dan kan je ook 'reddend zwemmen', en zelfs professionals soms verbeteren.
    
    Dan zit je nog niet op het academische niveau van economen als Teulings, Boelaars, Mehlkopf, Bovenberg, Lange of van Wijnbergen die in het FD of ESB over de algemene economische langetermijneffecten discussiëren, maar dat is voor de verdelingsvraag (indexatie, premiehoogte) niet of nauwelijks relevant. En belangrijker: die zijn het onderling allesbehalve eens. Dus puur theoretisch gedoe, ze ouwehoeren wat mij betreft nog maar even door.
    
    @ agapim heeft zijn huiswerk gedaan en heeft net als ik minstens 'diploma D'. Zijn voorstel voor 'een pensioen in vreemde valuta' is theoretisch te begrijpen, het valutarisico wordt gecompenseerd door veel hogere obligatierentes (en een hogere rekenrente). Maar het lijkt me in de praktijk onuitvoerbaar en politiek onhaalbaar.
    Voor de rest heeft @agapim in alles wat hij schrijft gewoon gelijk.
    
    
14. taurus86az 5 mei 2019 18:19

    auteur info

    • taurus86az

      Lid sinds: 29 dec 2003

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 691

      Gegeven: 8

    •    Aantal posts: 2.240

    Wat wil de gepensioneerde van nu? Bijvoorbeeld: Een goed pensioen voor de jaren dat hij/zij nog gezond oud wordt en een lager pensioen voor de dagen dat de wereld steeds mistiger om hem./haar wordt en lichamelijke restricties steeds nadrukkelijker de dagelijkse gang van zaken gaan beïnvloeden.
    Dit voorbeeld lijkt misschien wat vergezocht, maar helaas is de praktijk dat de ouderen boven de 80 'het haast niet meer op krijgen' (AOW/Pensioen/Spaargeld) en uiteindelijk een 'riant' bedrag nalaten aan hun nabestaanden. Veel nalatenschappen gaan de 50.000 euro te boven (excl. huis en grond).
    Dus de kans dat de pensioenpot bovenmatig aangesproken gaat worden is bijna 'een fabeltje' te noemen. Vraag Rutte maar naar het traject van vermindering van de omvang van de pensioenpot (het aantal babyboomers gaat binnen 10 jaar sterk afnemen; ergo: de pot zou flink geslonken moeten zijn) en hij zal je lachend maar niet begrijpend aanstaren.
    Voor hem is de pensioenpot, het ijzersterke onderpand onder de enorme hypotheekschuld. Niets meer, niets minder.
15. 2008drama 5 mei 2019 18:47

    auteur info

    • 2008drama

      Lid sinds: 04 mrt 2008

      Laatste bezoek: 21 jun 2024

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 730

      Gegeven: 331

    •    Aantal posts: 2.738

    [quote alias=Beperktedijkbewaking id=11576519 date=201905051746
    
    @ agapim heeft zijn huiswerk gedaan en heeft net als ik minstens 'diploma D'. Zijn voorstel voor 'een pensioen in vreemde valuta' is theoretisch te begrijpen, het valutarisico wordt gecompenseerd door veel hogere obligatierentes (en een hogere rekenrente). Maar het lijkt me in de praktijk onuitvoerbaar en politiek onhaalbaar.
    Voor de rest heeft @agapim in alles wat hij schrijft gewoon gelijk.
    
    [/quote]Beperktedijkbewaking. Fijn dat je een medestander hebt gevonden maar als ik Agapim lees dan denk ik aan afzakkende zwembroek, niet van de hoge duikplank durven, Zwembandjes om armen, het pierenbadje, en het zwembad schreeuwend de schuld geven dat het water te nat is en de bodem te diep.
    
    Europese rekenrente, harmonisatie met andere landen? omdat die in Nederland in jullie ogen te laag is, echt? Buitenlandse valuta terwijl de landen die genoemd worden een zwaar negatieve reële rente hebben.
    
    Zijn diploma is er alleen op geënt op een hogere uitbetaling terwijl zijn periode van afdracht al achter hem zit. Zijn betoog rammelt niet eens, het zit niet eens vast.
    
    Ps dit is CAPS LOCK!
    
    
16. objectief 5 mei 2019 18:55

    auteur info

    • objectief

      Lid sinds: 19 mei 2011

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 5204

      Gegeven: 42

    •    Aantal posts: 27.048

    quote:

    Beperktedijkbewaking schreef op 5 mei 2019 17:46:

    [...]
    Zo ingewikkeld is het niet, de hoofdzaken zijn met een klein beetje moeite al gauw te begrijpen. Lees er eens een boekje over (zoek bij Bolcom op het trefwoord 'pensioenen'), woon eens een lezing van een deskundige bij of kijk naar youtube-filmpjes op dit gebied. Dan heb je al je zwemdiploma A + B.
    
    

    Dan ben je wel heel slim, dan kan natuurlijk..IQ250??
    
    want het pensioen heeft vele invalshoeken, die na 1 jaar studie nog niet te bevatten zijn.
17. Beperktedijkbewaking 5 mei 2019 20:14

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12392

      Gegeven: 16639

    •    Aantal posts: 26.280

    quote:

    2008drama schreef op 5 mei 2019 18:47:

    ...
    Beperktedijkbewaking. Fijn dat je een medestander hebt gevonden maar als ik Agapim lees dan denk ik aan afzakkende zwembroek, niet van de hoge duikplank durven, Zwembandjes om armen, het pierenbadje, en het zwembad schreeuwend de schuld geven dat het water te nat is en de bodem te diep.
    
    Europese rekenrente, harmonisatie met andere landen? omdat die in Nederland in jullie ogen te laag is, echt? Buitenlandse valuta terwijl de landen die genoemd worden een zwaar negatieve reële rente hebben.
    Zijn diploma is er alleen op geënt op een hogere uitbetaling terwijl zijn periode van afdracht al achter hem zit. Zijn betoog rammelt niet eens, het zit niet eens vast.
    

    Zijn betoog is geënt op die belachelijke en fictieve rekenrente. Een mechanisme dat in het FTK geslopen is toen niemand maar dan ook niemand zich lange rentes onder 1% kon voorstellen. Met absurde gevolgen, neem bijvoorbeeld het Hoogovens pensioenfonds:
    
    In 2005 heeft het pf Hoogovens 82 procent van wat nodig is voor alle toekomstige (nominale) verplichtingen al in kas. Als een rendement wordt gemaakt van 1,3 procent per jaar voor de komende zestig jaar dan kunnen alle verplichtingen worden nagekomen. Twaalf jaar later, in 2017, is er al 87 procent in kas en hoeft nog maar een rendement te worden gemaakt van 0,7 procent per jaar.
    Met een rendement van 2,8% kunnen zelfs de met de te verwachte inflatie verhoogde verplichtingen nagekomen worden, kortom er zou volledig geïndexeerd kunnen worden. Het pf haalt fluitend meer dan 2,8% gemiddeld per jaar.
    
    Toch worden beide jaren geheel verschillend beoordeeld. Het jaar 2005 wordt gezien werd als een buitengewoon gezond jaar, met ruim voldoende middelen om in de toekomst een geïndexeerd pensioen te garanderen. Omdat de rekenrente toen 4% was (dus veel hoger dan de benodigde 1,3%), was de DG veel hoger dan 100%, namelijk 136%.
    Het jaar 2017, met een relatief ten opzichte van de verplichtingen nog veel groter vermogen wordt echter gezien als een problematisch jaar. Omdat die kunstmatige rekenrente zo gedaald is, is de daarmee berekende DG eind 2017 iets als 116%. Lijkt desondanks nog hoog genoeg, maar gezien de opbouw van het deelnemersbestand eist DNB een DG van maar liefst 121% (let wel, op hún idiote manier berekend!):
    www.pfhoogovens.nl/over-ons/financiel...
    
    "Het pensioenfonds van Hoogovens heeft een aanzienlijk betere financiële positie in 2017 dan in 2005 en toch konden de pensioenen in 2005 fluitend worden verhoogd en staat het fonds in 2017 onder toezicht van De Nederlandsche Bank omdat het zogenaamd te weinig vermogen heeft." (Rob de Brouwer)
    
    KAFKA!!
    
    
18. izdp 5 mei 2019 22:53

    auteur info

    • izdp

      Lid sinds: 01 mrt 2006

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 3944

      Gegeven: 4070

    •    Aantal posts: 18.462

    Je ontkennen van de premieverlaging tot en met premievrij destijds, met de volle medewerking van de vakbonden komt je niet goed uit voor je slappe betoog?
    
    Tja, helaas nu dok je ervoor wat je toen teveel kreeg.
    De bijbel wist het al te vertellen.
    
19. Beperktedijkbewaking 6 mei 2019 08:22

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12392

      Gegeven: 16639

    •    Aantal posts: 26.280

    Welke rekenrente?
    De toezichthouder wil een risicovrije rekenrente. Zien we het pensioencontract als een voorwaardelijk contract, dan behoren de risico opslagen op de risicovrije rekenrente in beeld te komen. In welke omvang is een kwestie van maatvoering. Het gaat primair om deze principiële keuze.
    De andere optie is een vaste rekenrente. Voordeel van een vaste rekenrente is dat de korte termijn aandacht voor het renterisico kan verschuiven naar focus op de beleggingsrisico’s en goed aansluit bij wat een pensioenfonds in wezen is: een beleggingsfonds voor gemene rekening. ...
    
    Hoe hoog zou een vaste rekenrente thans kunnen zijn? We gaan uit van een lange termijn nominale rente van 2 procent en daarboven 1½ procent extra rendement uit risicovol beleggen zodat de lange termijn rendementsverwachting 3,5 procent is. Voor de prijsinflatie rekenen we op 2 procent waaruit een reële rente van 1,5 procent resteert. Weliswaar liggen de nominale rente en het inflatiecijfer op dit moment lager, maar we beoordelen deze tegen de langere termijn achtergrond. Uiteraard behoort het langere termijn pensioenrendement een rol te spelen bij de afweging of de keuze op een prudente wijze plaats vindt. Het lange termijn verwachte rendement van 3,5 procent ligt op bijna op de helft van het rendement dat de afgelopen tien jaar is behaald. Deze marge lijkt ons acceptabel vanwege de onzekere toekomst.
    
    Conclusie
    De WRR merkte in zijn rapport uit 2016 op dat ........ "de overheid terughoudender zou moeten zijn bij de automatisch vertaling van marktsignalen in wet- en regelgeving omdat pensioenfondsen dan sterk blootstaan aan de financiële marktdynamiek”. Met de risicovrije rente als rekenrente is de relatie met het verdiende pensioenrendement losgekoppeld. Nederland isoleert zich met deze rekenrente van de rest van de pensioenwereld.
    
    Complete zekerheid in het pensioensysteem is een fictie; die gijzelt het stelsel en maakt het collectief pensioenfonds onbetaalbaar. Met bijna 1400 miljard euro pensioenvermogen is Nederland kwetsbaar geworden voor externe financieel economische ontwikkelingen ......
    Een vaste rekenrente biedt stabiliteit in de tijd, de marktrekenrente creëert een casino omgeving.
    
    www.mejudice.nl/artikelen/detail/reke...
    
    
20. objectief 6 mei 2019 08:34

    auteur info

    • objectief

      Lid sinds: 19 mei 2011

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 5204

      Gegeven: 42

    •    Aantal posts: 27.048

    quote:

    Beperktedijkbewaking schreef op 5 mei 2019 20:14:

    [...]
    
    In 2005 heeft het pf Hoogovens 82 procent van wat nodig is voor alle toekomstige (nominale) verplichtingen al in kas. Als een rendement wordt gemaakt van 1,3 procent per jaar voor de komende zestig jaar dan kunnen alle verplichtingen worden nagekomen. Twaalf jaar later, in 2017, is er al 87 procent in kas en hoeft nog maar een rendement te worden gemaakt van 0,7 procent per jaar.
    Met een rendement van 2,8% kunnen zelfs de met de te verwachte inflatie verhoogde verplichtingen nagekomen worden, kortom er zou volledig geïndexeerd kunnen worden. Het pf haalt fluitend meer dan 2,8% gemiddeld per jaar.
    
    

    Het ABP heeft in 2018 een rendement behaald van - 2,3%; dat is de harde realiteit als gevolg van de aanhoudende lage rente. Bij een dalende rente is er nog geen probleem, want dan stijgen de obligatiekoersen (meer) dan evenredig maar bij blijvend lage rente kun je als pensioenfonds geen behoorlijk rendement maken. Het zou naief zijn om dan nog met een hogere rekenrente te werken, want je verplichtingen worden dan veel te laag opgenomen.
    
    NB. dat WRR rapport uit 2016 is achterhaald, dat heeft nog geen rekening gehouden met een blijvend lage rente.
21. Beperktedijkbewaking 6 mei 2019 09:13

    auteur info

    • Beperktedijkbewaking

      Lid sinds: 05 sep 2003

      Laatste bezoek: 10 feb 2025

    • Aanbevelingen

      Ontvangen: 12392

      Gegeven: 16639

    •    Aantal posts: 26.280

    quote:

    objectief schreef op 6 mei 2019 08:34:

    [...]
    Het ABP heeft in 2018 een rendement behaald van - 2,3%; dat is de harde realiteit als gevolg van de aanhoudende lage rente. Bij een dalende rente is er nog geen probleem, want dan stijgen de obligatiekoersen (meer) dan evenredig maar bij blijvend lage rente kun je als pensioenfonds geen behoorlijk rendement maken. Het zou naief zijn om dan nog met een hogere rekenrente te werken, want je verplichtingen worden dan veel te laag opgenomen.
    
    NB. dat WRR rapport uit 2016 is achterhaald, dat heeft nog geen rekening gehouden met een blijvend lage rente.
    

    Je snapt er nog steeds weinig van. Het negatieve rendement in 2018 was het gevolg van sterk dalende beurzen in het najaar, niet van de lage rente. Inmiddels is dat weer (ruim) hersteld, en je moet natuurlijk op meerjarig-gemiddelde rendementen letten, niet op een enkel slecht jaar.
    
    Die 'stijgende obligatiekoersen' worden in dit verband vaker genoemd, maar het is een drogreden. Het negatieve effect van een dalende rente op de verplichtingen en dus op de dekkingsgraden is veel groter dan het positieve effect op de obligatiekoersen.*)
    Bij het ABP leidt 0,1% rentedaling daarom tot 1,2% daling van de DG!
    En dat WRR rapport is juist meer dan ooit van toepassing.
    
    Hoezo geen behoorlijke rendementen? Bij een mix van 50% obligaties met couponrente zeg 0,5% en 50% aandelen met een (laag geschat) historisch rendement van 7,5% heb je een over-all rendement van 4%. Wat mij betreft gaan pfn veel meer in aandelen, maar pensioenvandaal Knot doet daar moeilijk over.
    
    *) Omdat de duration van de verplichtingen veel groter is dan de gemiddelde duration van de in bezit zijnde obligaties. Snappie het nog, jochie?