Bouw & Vastgoed

1. [verwijderd] 25 september 2008 20:33

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   
   Problemen projectontwikkelaars door kredietcrisis
   25-09-2008 | Gepubliceerd 16:30
   
   De buitenlandse geldkraan die jarenlang de Nederlandse vastgoedsector van middelen voorzag om kantoren en andere commerciële gebouwen neer te zetten, is dichtgedraaid door de kredietcrisis. Hierdoor zullen in de nabije toekomst minder gebouwen neergezet worden.
   
   Dat voorspellen Peter Noordanus, voorzitter van branchevereniging van grote projectontwikkelaars Neprom, en Nico Rietdijk, directeur van de NVB, onafhankelijk van elkaar.
   
   Beide heren reageerden op opmerkingen van Rudy Stroink, van projectontwikkelaar TCN. Die waarschuwde in de Volkskrant voor het wegvallen van grote bouwprojecten. TCN is ook lid van de Neprom, de Nederlandse vereniging van Projectontwikkeling Maatschappijen.
   
   “Er zal een sanering komen, gebaseerd op kwaliteit. Op slechte locaties zullen minder kantoorgebouwen bijgebouwd worden. Op goede locaties zal gewoon doorgebouwd worden.”
   
   Neprom-voorzitter Noordanus onderschrijft daarmee in grote lijnen de analyse van Stroink, in die zin dat de stroom van vreemd vermogen naar de projectontwikkelaars opgedroogd is, en dat dit consequenties zal hebben.
   
   Nico Rietdijk, van de vereniging voor ontwikkelaars en bouwondernemers NVB, ziet dezelfde ontwikkeling. “Ik deel die mening met de heer Noordanus. Die sanering zal er zeker komen.”
   
   Volgens Noordanus is de ontwikkeling niet vreemd, in het licht van de kredietcrisis die nu ook de bouwsector in Europa begint te raken.
   
   “Wat gebeurt in de bouwsector is iets dat speelt in het hele systeem: het vertrouwen is zoek. Vooral banken bekijken extra kritisch aan wie ze geld lenen, en aan elkaar lenen doen ze al helemaal niet. De bouwsector onderscheidt zich niet van andere branches. Als banken elkaar niet meer vertrouwen, dan raakt dat de hele economie en dus ook de bouwsector. Het maakt het knap lastig om financiering te krijgen voor projecten.”
   
   Ook nuanceert Noordanus het beeld als zouden grote projecten als de Zuidas bij voorbaat gevaar lopen. “Ik zeg u dat als morgen de fijnstof-problematiek rond de Zuidas voorbij is, en de nodige vergunningen zijn afgegeven, er voldoende klanten en banken zijn die er vreemd vermogen in willen stoppen.”
   
   Maar doordat vroeger zoveel vreemd vermogen met gemak de bouwsector ingepompt werd, zal het verschil met de komende kredietschaarste de komende tijd gaan opvallen. Er zullen minder bouwprojecten langs de wegen te zien zijn.
   
   "Vorig jaar, en de jaren daarvoor, was geld geen enkel probleem, het stroomde zogezegd tegen de plinten op”, zegt NVB-directeur Rietdijk. “Dat is nu wel anders. Vooral bouwbedrijven die met vreemd vermogen zijn gefinancierd, hebben daar last van.”
   
   Rietdijk meldt dat bij hem aangesloten leden - voornamelijk kleinere en middelgrote projectontwikkelaars - zij net als de grote ontwikkelaars bij de meeste banken al niet meer hoeven aan te kloppen. Banken zijn volgens hem te angstig om op dit moment grote sommen geld uit te lenen. Met projecten zelf, heeft deze aarzeling niet of nauwlijks iets te maken.
   
   “Ik ga u niet de namen van die banken noemen. Maar laat ik het zo zeggen: enkele van onze leden, die goede relaties hebben met regionale Rabobanken, kunnen nog wel rekenenen op financiering.”
   
   Volgens Rietdijk loopt overigens ook de woningproductie gevaar door de kredietcrisis.
   
   “Een projectontwikkelaar ging vroeger al beginnen aan de bouw van een nieuwbouwwijk, wanneer 65 procent van de woningen verkocht was. Voor de betaling van de overige 35 procent haalde hij gemakkelijk voorfinanciering bij de banken. Die huizen zouden toch wel verkocht worden.”
   
   “Nu is dat een stuk lastiger geworden, want banken lenen dus vrijwel niets meer. Het is daardoor al zo, dat een projectontwikkelaar pas met bouwen begint als 70 tot 75 procent van de woningen verkocht is.”
   
   Er wordt mede hierdoor minder gebouwd, en de NVB verwacht dat de woningproductie in 2011 gedaald zal zijn tot 50.000, tegen de 80.000 die ontwikkelaars dit jaar verwachten op te leveren.
   
   “Dat leidt weer tot schaarste, terwijl de vraag blijft toenemen, wat de prijzen nog meer zal laten stijgen.”
   
   Om die reden doet Rietdijk een oproep aan banken.
   
   “Tegen hen zou ik willen zeggen: houd het hoofd koel. Als we nu productieplannen in de ijskast stoppen, omdat jullie de hand op de knip houden, verliezen we toekomstige werkgelegenheid en economische groei. Zo roepen ze een recessie over zich af en komen projectontwikkelaars en in hun kielzog aannemers in de problemen.”
   
   Het volgende slachtoffer van de kredietcrisis in de bouwsector-keten, vormen de aannemers, de bedrijven die de woningen en gebouwen construeren in opdracht van projectontwikkelaars. Maar een woordvoerder van Bouwend Nederland laat weten dat de branchevereniging niet op de zaken vooruit wil lopen.
   
   “Wij horen de geluiden over de financieringsproblemen in de sector ook. Maar ww kunnen op basis daarvan zeer moeilijk inschatten wat de gevolgen zullen zijn voor ons. Daarom wachten wij de cijfers van de projectontwikkelaars over het derde kwartaal af. Pas dan kunnen we misschien iets zinnigs zeggen.”
   
   www.z24.nl/bedrijven/bouw_vastgoed/ar...
2. [verwijderd] 25 september 2008 23:06

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   Zie: www.rtl.nl/components/financien/rtlz/...
3. [verwijderd] 26 september 2008 18:26

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   Zie ook :http://www.telegraaf.nl/dft/bedrijven/heijmans/2038862/__Grootaandeelhouder_bepleit_opsplitsing_Heijmans__.html?p=9,1
   Ken t u ze nog? Van der Herk groep!
   mvg; Remco
4. [verwijderd] 26 september 2008 18:27

   auteur info

   • [verwijderd]

     Lid sinds: 01 jan 0001

     Laatste bezoek: 01 jan 0001

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 0

     Gegeven: 0

   •    Aantal posts: 0

   www.telegraaf.nl/dft/bedrijven/heijma...,1