De Russische inval in Oekraïne heeft een einde gemaakt aan drie decennia globalisering. Dat schrijft Larry Fink, de topman van BlackRock, de grootste vermogensbeheerder ter wereld, in een brief aan aandeelhouders.
De verbinding tussen landen, bedrijven en zelfs mensen stond al onder druk door de pandemie, begint hij. "Veel gemeenschappen en mensen voelden zich geïsoleerd en keerden zich naar binnen. Ik denk dat dit de polarisatie en het extremisme dat we vandaag in de hele samenleving zien, heeft verergerd."
'Toegang tot kapitaalmarkten is een voorrecht'
Op dit moment wordt een 'economische oorlog' tegen Rusland gevochten. "Zoals ik al eens eerder zei: toegang tot de kapitaalmarkten is een voorrecht, en geen recht. De zware sancties waar Rusland mee te maken krijgt, laat de kracht van de kapitaalmarkten zien. De markten kunnen diegenen van kapitaal voorzien die constructief aan het systeem meewerken. En ze kunnen het vliegensvlug ontnemen van diegenen die niet meewerken."
"Rusland is nu afgesneden van de kapitaalmarkten en verschillende grote bedrijven willen geen zaken meer willen doen in of met Rusland. Deze economische oorlog laat zien wat we kunnen bereiken wanneer bedrijven, gesteund door aandeelhouders, de rijen sluiten als geweld en agressie ons bedreigen."
Minder afhankelijkheid, einde globalisering
Als gevolg van de oorlog kijken landen en bedrijven wereldwijd opnieuw naar hun toeleveringsketens en hun afhankelijke positie hierin. Dit is iets wat in de pandemie al in gang was gezet.
"Op dit moment krijgt de afhankelijkheid van Russische energie de aandacht, maar landen en bedrijven gaan breder kijken naar hun afhankelijkheid van andere landen. Dit kan ervoor zorgen dat bedrijven activiteiten weer dichter bij huis gaan onderbrengen en zich terugtrekken uit bepaalde landen." Dit betekent volgens Fink dat er een einde komt aan de globalisering van de afgelopen 30 jaar.
Hogere kosten
Deze tendens zal de nodige uitdagingen met zich meebrengen voor bedrijven, waarschuwt hij. "De kosten zullen stijgen en de druk op marges zal toenemen. De financiële positie van bedrijven en consumenten is momenteel sterk, waardoor ze een buffer hebben om moeilijkere tijden door te komen. Maar een grote heroverweging van de toeleveringsketens zorgt per definitie voor nog meer inflatie."
Een inflatie die in 40 jaar niet meer zo hoog is geweest. "De lonen stijgen niet mee, terwijl mensen te maken krijgen met veel hogere energierekeningen en hogere kosten voor levensonderhoud. Vooral bij de lagere inkomens hakt dit erin. Zij zijn een groter deel van hun inkomen kwijt aan energie en voedsel."
Duivels dilemma
Dit stelt de centrale banken voor een dilemma waar ze al decennia niet meer voor stonden, stelt Fink. "Moeten we leven met een hogere inflatie? Of een lagere economische groei en werkgelegenheid om zo de inflatie in te dammen? Een duivels dilemma."
Lees meer: Op deze 3 dingen let BlackRock bij de aandelenselectie