Herweging AEX 2025: degradaties, promoties en blijvers

Nog even en dan is het weer zover. De derde vrijdag van maart (de 21e) nadert, en dat betekent dat de AEX-index opnieuw wordt gewogen en mogelijk wordt herzien. Dit is het moment waarop bedrijven zich verzekerd zien van hun plekje in de Amsterdamse hoofdindex – of het juist kunnen kwijtraken. En dan wordt de AEX wellicht ook nog uitgebreid van 25 naar 30 namen. Daarover, en meer, leest u in dit artikel. Maar eerst: hoe werkt de herweging?

De AEX wordt vier keer per jaar opnieuw gewogen. Dat is standaard op de derde vrijdag van maart,  juni, september en december. Tijdens deze herwegingen worden de gewichten van de opgenomen aandelen in de index aangepast op basis van hun marktkapitalisatie (of: market cap) en verhandelbaarheid. Een belangrijke regel hierbij is dat geen enkel aandeel een gewicht van meer dan 15% in de index mag hebben. Dit voorkomt dat één bedrijf te dominant wordt en houdt de index beter in balans.

Huidige stand van de AEX

Op basis van de wegingen per 20 december 2024 zijn Unilever, Shell en ASML nog altijd de absolute indexzwaargewichten met een flinke voorsprong op RELX, Prosus en ING. Daarmee is de top-6 redelijk stabiel gebleven over de afgelopen tijd.

Zoals elk jaar zijn er ook bedrijven die op de rand balanceren. IMCD, Randstad en Besi bevinden zich momenteel - in termen van marktkapitalisatie - aan de onderkant van de AEX. Mocht hun beurswaarde niet oplopen, dan lopen ze het risico uit de index te vallen.

Toegang tot de AEX is geen zekerheidje

Bij de AEX-herweging telt niet alleen de totale beurswaarde van een bedrijf, maar ook de free float. Dit verwijst naar het aantal aandelen dat daadwerkelijk op de beurs verhandelbaar is, exclusief aandelen in handen van oprichters, grootaandeelhouders of strategische investeerders.

Kanshebbers voor toetreding zijn bijvoorbeeld InPost, CVC, Aalberts en JDE Peet’s. Die doen het goed en zouden, afhankelijk van hun marktkapitalisatie en free float, in aanmerking kunnen komen voor opname in de hoofdindex. Wel zo handig om te weten: Euronext hanteert als voorwaarde dat de free float minstens 25% van het geplaatste kapitaal van die effectencategorie is.

Een voorbeeld: stel dat een bedrijf een marktkapitalisatie heeft van €10 miljard, maar dat 70% van de aandelen in handen is van een investeerder die ze niet verhandelt. De daadwerkelijke free float is dan slechts €3 miljard. Bij de AEX-herweging wordt niet de totale beurswaarde meegeteld, maar alleen de €3 miljard die vrij op de markt verhandelbaar is. Dit verklaart waarom sommige bedrijven met een hoge marktkapitalisatie toch niet in de index terechtkomen.

JDE Peet's bijvoorbeeld kunnen we meteen afschrijven, gezien de free float van 23%. Aalberts heeft een free float van 87,02%, die van CVC is 80,74% en bij Inpost is 47,77% van de aandelen vrij verhandelbaar. Niet zo veel als bij Aalberts en CVC dus, maar wel stukken beter dan bij JDE Peet's. 

AEX van 25 naar 30 fondsen?

Een van de mogelijke verschuivingen die op tafel ligt, is de uitbreiding van de AEX van 25 naar 30 aandelen. Dit zou de eerste keer zijn sinds de oprichting van de index in 1994 dat het aantal fondsen wordt uitgebreid. In ruil hiervoor zou de smallcap-index (AScX) juist inkrimpen van 25 naar 20 fondsen. Hoewel Euronext al enkele belanghebbenden op de hoogte heeft gebracht van dit plan, bevindt het zich nog in de consultatiefase.

Als deze uitbreiding doorgaat, zouden bedrijven zoals Arcadis en Aalberts kunnen doorschuiven van de Midkap naar de AEX, en zou private equity-firma CVC —momenteel een lokaal fonds — ook kans maken op een notering. Maar zover is het allemaal nog niet.