De categorie alternatieve energie is de laatste jaren volwassen geworden. 2020 was in dat kader een waar succesjaar. Toch zijn er op korte termijn mogelijk periodes van mindere prestaties in vergelijking met de traditionele en vervuilende olie-en gasbedrijven.
Onlangs bleek dat door de oorlog in Oekraïne de olieprijs een extra zet omhoog kreeg, maar voor de lange termijn lijkt dit juist een extra stimulans te zijn voor de transitie naar duurzame energiebronnen.
Klimaatbewustzijn neemt toe
Beleggers zijn zich steeds meer bewust van klimaatgerelateerde zaken bij het nemen van beleggingsbeslissingen. Onlangs publiceerde Morningstar de derde versie van zijn studie Investing in Times of Climate Change. Daaruit blijkt dat het beheerde vermogen in fondsen met een aan het klimaat gerelateerd mandaat wereldwijd verdubbelde tot 408 miljard dollar in 2021.
Dat vermogen is belegd in een grote variëteit aan strategieën, die door Morningstar worden onderverdeeld in een vijftal categorieën: Low Carbon, Climate Conscious, Green Bond, Climate Solutions en Clean Energy/Tech.
De categorie Clean Energy/Tech is een van de grotere categorieën, al zijn de fondsen het meest toegespitst op een beperkt gedeelte van de wereldwijde aandelenmarkt. Fondsen in deze categorie beleggen namelijk in bedrijven die bijdragen aan of de transitie naar schone en duurzame energie of die faciliteren.
Dit omvat hernieuwbare energiebronnen zoals wind-, zonne-, golf- en geothermische energie, en verbeteringen aan de netinfrastructuur, transmissie en distributie, energieopslag en innovatieve technologieën zoals koolstofafvang en -opslag.
Niets nieuws onder de zon
Hoewel voor veel beleggers klimaat een relatief nieuw onderwerp op hun agenda is, zagen diverse alternatieve-energiefondsen het levenslicht ongeveer twee decennia geleden. Daaronder vallen bijvoorbeeld de fondsen Pictet-Clean Energy en RobecoSAM Smart Energy.
Destijds waren de beleggingsmogelijkheden aanzienlijk beperkter dan tegenwoordig. Solar-aandelen, van bedrijven die actief zijn in zonnepanelen, vormden bijvoorbeeld een belangrijk deel van het belegbare universum, maar veel technologieën stonden toen nog min of meer in de kinderschoenen en de bedrijven waren nog relatief jong, met een zeer hoge volatiliteit van de koersen tot gevolg.
Populair en succesvol
Inmiddels is de categorie tot volle wasdom gekomen, gedreven door de trend dat de economie in versneld tempo omschakelt naar duurzame energiebronnen. Ook in beleggingstermen kan die conclusie worden getrokken.
2020 kan wat dat betreft op twee manieren als een succesjaar worden aangemerkt. Allereerst doordat het beheerd vermogen in fondsen binnen de Morningstar-categorie Alternatieve Energie gigantisch is gestegen, van 4,7 miljard euro naar maar liefst 23,9 miljard euro. Dit was voor een groot deel toe te schrijven aan een grote toestroom van nieuw beleggersgeld van niet minder dan 13 miljard euro.
De andere drijvende kracht, en tevens de tweede succesfactor voor de categorie dat jaar, was een uitmuntende performance. Gemiddeld behaalden fondsen in de categorie over 2020 een jaarrendement van 62%.
Duurzame beleggers zullen het beschouwd hebben als hun grote gelijk. Want hoe anders waren de statistieken voor de categorie Energie, oftewel voor de traditionele en vervuilende olie- en gasbedrijven. Daar schommelt het beheerde vermogen al jaren rond de 6 miljard euro en is er nauwelijks sprake van structureel groeiende interesse van beleggers. Bovendien liet het rendement nogal wat te wensen over; dat over 2020 bedroeg gemiddeld -26%.
Tegenwind
Toch zullen duurzame beleggers ook bestand moeten zijn tegen kortetermijn-tegenslagen, zo leerde de periode na 2020. Immers, in 2021 liep de olieprijs op en de inmiddels torenhoge waarderingen voor alternatieve-energiebedrijven eisten hun tol.
Vorig jaar bedroeg het rendement voor de categorie Alternatieve Energie net geen 7% en dit jaar (tot en met eind maart) is het rendement met -3% zelfs licht negatief. Dat terwijl de categorie Energie vorig jaar pluste met 44% en, gedreven door een verdere stijging van de olieprijs door de oorlog in Oekraïne, dit jaar al weer een positief resultaat van bijna 24% toont.
Lagetermijnvooruitzichten verbeterd
Ondanks deze tegenwind op korte termijn blijft de conclusie staan dat de categorie Alternatieve Energie volwassen is geworden. Ook al waren de prestaties op korte termijn minder goed dan die van de olie- en gasbedrijven, de reden hiervan lijkt juist een extra versnelling voor de structurele trend naar duurzame energie te betekeken. Immers, we willen versneld minder afhankelijk worden van Russisch gas en de enige langetermijnoplossing daarvoor lijkt de transistie naar schonere energiebronnen.
Ronald van Genderen, CFA
is fondsanalist bij Morningstar Benelux