In De Grafiek van de Maand bespreken afwisselend Jeroen Blokland, Jack Neele en Peter van der Welle van Robeco een grafiek. Het onderwerp kan van alles zijn, zolang het met beleggen, economie of financiën te maken heeft.
De wereldeconomie is bezig met een pril herstel na een van de grootste schokken in de afgelopen 250 jaar. En hoewel het steeds duidelijker is dat de weg omhoog aanzienlijk langer duurt dan de weg naar beneden, stijgen de aandelenmarkten gestaag door.
Vooral voor economen is dat soms moeilijk te begrijpen. Toch is de reden hiervoor waarschijnlijk simpeler dan het lijkt. Het is een kwestie van ‘flow’ verslaat ‘stock’. Kijk maar eens naar onderstaande grafiek.
Aandelenmarkten kunnen cijfers feilloos verdisconteren
De blauwe lijn in de grafiek geeft het totaal aantal banen (buiten de agrarische sector) in de VS weer, en de maandelijkse verandering in datzelfde aantal banen (zwarte staafjes). Sinds februari, vlak voor het uitbreken van de Covid-19-crisis, zijn er tot op dit moment 14 miljoen banen verloren gegaan, ondanks dat er in mei en juni maar liefst weer 7,5 miljoen banen werden gecreëerd.
Dat is de sterkste toename van het aantal banen dat ooit is gemeten in de VS. Bovendien waren die cijfers beter dan verwacht. Sinds het uitkomen van deze cijfers gaan de beurzen flink omhoog. De reden: zo lang de verandering (de flow) in een flink tempo de goede kant op gaat, blijft een krachtig of zelfs V-vormig herstel mogelijk. Aandelenmarkten kunnen goede cijfers feilloos tot in het oneindige verdisconteren. Economen kunnen dat minder goed.
Consumenten bereid portomonnee te trekken
Veel andere indicatoren laten een vergelijkbaar beeld zien. Een goed voorbeeld zijn de detailhandelsverkopen die overal ter wereld flink zijn gedaald ten opzichte van een jaar geleden. De laatste detailhandelscijfers waren bovendien in veel landen beter dan verwacht. Daarbij ging het wederom om historisch grote veranderingen.
In het Verenigd Koninkrijk stegen de verkopen in mei met 10,2%, in de VS met 12,4% en in Duitsland zelfs met 13,9%. Geen van die percentages, hoe indrukwekkend ook, kon de klap van de maanden ervoor goedmaken. Maar het geeft wel aan dat consumenten, gesteund door overheidsmaatregelen, bereid zijn weer flink de portemonnee te trekken. Kortom, het is de flow die telt.
Balansen centrale banken
Het waarschijnlijk belangrijkste stock-to-flow voorbeeld is die van centralebankbalansen (al mag de huidige stock-to-flow discussie met betrekking tot goud en bitcoin er ook zijn). Maar of je nu meer belang hecht aan de omvang van de balans of aan het tempo waarmee die balans groeit is momenteel van minder van belang. Zowel de grootte van de centralebankbalansen als de snelheid waarmee ze toenemen zijn historisch gezien ongeëvenaard.
Voor de begrotingen van overheden is het niet veel anders. Overheidssteun is ongekend en ook staan veel staatsschulden al op recordhoogte. Zolang er meer blijft komen (flow) is het aandelenmarkten een zorg wat dit op de langere termijn betekent.
Laaghangend fruit geplukt
Samenvattend, in het huidige marktsentiment zijn veranderingen in economische indicatoren belangrijker dan de niveaus waarop die indicatoren zich bevinden. Daar wringt ook meteen de schoen. De kans dat die veranderingen zo positief blijven is niet zo groot. Het laaghangende fruit is geplukt en het lijkt onwaarschijnlijk dat overheden en centrale banken nog eens zo veel stimuleren, mocht de economie een terugslag krijgen.
Het is ook de reden om een beetje voorzichtig te zijn met aandelen, ook al geloof ik dat het economisch herstel uiteindelijk doorzet. De flows kunnen best eens een tijdje tegenzitten, en dat is iets wat economen momenteel wél beter lijken te begrijpen dan aandelenmarkten.
Jeroen Blokland is sinds 2009 portefeuillemanager binnen het Robeco Global Allocation-team. Hij is fondsmanager van de Robeco ONE and Multi Asset fondsen.